مزایای تحصیل در کانادا
درحال حاضر ۴۰۰ هزار دانشجو و دانشآموز بینالمللی در کانادا، مشغول به تحصیل هستند. رشد بالای اقتصادی، جامعه چند فرهنگی و تنوع زیاد ملیتی و قومیتی، امنیت و خدمات اجتماعی مناسب، کانادا را به کشور محبوبی برای زندگی تبدیل کرده است. شرایط مناسب تحصیلی دانشآموزان و دانشجویان بینالمللی، وجود دانشگاههای معتبر و سطح علمی خوب کالجها، امکان کار در کنار تحصیل، بورسیههای تحصیلی متنوع، امکان اقدام برای اقامت دائم بعد از تحصیل، پایینتر بودن هزینههای تحصیلی و زندگی نسبت به کشورهای مشابه، امکان اخذ اقامت همراه برای همسر و فرزندان، امکان دریافت تخفیفهای مالیاتی پس از تحصیل و فرآیند نسبتا راحت اخذ ویزای تحصیلی، از مهمترین فاکتورهایی هستند که کانادا را به مقصد جذابی برای علاقهمندان به تحصیل تبدیل کرده است.
سیستم آموزشی کانادا
کانادا یکی از بهترین سیستمهای آموزشی دنیا را به خود اختصاص داده است. سیستم آموزشی کانادا در ایالت های مختلف با یکدیگر فرق دارد اما بهطور کلی، آموزش اجباری از ۵ سالگی و دوره پیش دبستانی آغاز میشود. البته در بعضی از استانها کودکان یک سال زودتر هم در مدارس پذیرش میشوند. دورهٔ دانشآموزی در کانادا تا ۱۳ سال بعد، یعنی تا سنین ۱۷-۱۸ سالگی ادامه پیدا میکند.
مدارس کانادا به ترتیب شامل مدارس ابتدایی، راهنمایی، دوره اول دبیرستان و دوره دوم دبیرستان است. که سطحبندی هریک از مقاطع را در ادامه مشاهده میکنید.
- ۲ تا ۵ سال: پیش دبستانی یا مهدکودک
- ۶ تا ۱۱ سال: ابتدایی
- ۱۲ تا ۱۴ سال: دوره اول دبیرستان
- ۱۵ تا ۱۸ سال: دوره دوم دبیرستان
تحصیل در مدارس دولتی کانادا، سالانه بین ۱۰ تا ۱۴ هزار دلار هزینه دارد.
دانشآموزان پس از اتمام تحصیل در مدرسه، اگر قصد ادامه تحصیل یا مهارتافزایی دارند، میتوانند وارد دانشگاه شده و به ادامه تحصیل بپردازند یا وارد کالج و مؤسسات فنی شوند.
کالج برخلاف دانشگاه، بیش از هرچیزی روی افزایش مهارتهای فنی و دورههای تخصصی تأکید دارد و اگر وارد کالج یا مؤسسات فنی شوید، پس از پایان دوره، با توجه به مهارت کسب شدهتان، مدرکهای فنی متفاوت یا حتی لیسانس دریافت میکنید. توجه کنید که دانشجویان بینالمللی، برای ادامهٔ تحصیل در مقاطع دانشگاهی و کالج، نیاز به ارائه مدرک زبان دارند و اگر امکان ارائه مدرک زبان نداشته باشید، باید قبل از گذراندن دوره تحصیلیتان، یک یا دوترم، در دورههای آموزش زبان شرکت کنید.
پذیرش در دانشگاههای کانادا، براساس نمرات دبیرستان و سوابق تحصیلی انجام میگیرد. مانند ایران، دورهٔ لیسانس ۴ سال، دورهٔ فوقلیسانس ۲ سال و دورهٔ دکتری بین ۲ تا ۵ سال است. چنانچه در نظردارید برای مقاطع فوقلیسانس و دکتری در کانادا اقدام کنید، باید معدل مقطع پایینترتان بیشتر از ۱۴ و حداقل نمرهٔ IELTS شما ۶.۵ باشد.
شرایط تحصیل در کانادا
شرایط مناسب تحصیلی و فرآیند نسبتا آسان پذیرش، بسیاری از افراد را به سمت اخذ ویزای تحصیلی در کانادا سوق میدهد. دولت کانادا، همه ساله پذیرای چند دههزار دانشجوی بینالمللی است و بر اساس سیاستهای مهاجرتی جدید، قصد دارد تا این ظرفیت را افزایش دهد. بهطور کلی، شرایط عمومی و اختصاصی اخذ ویزای تحصیلی کانادابه صورت زیر است:
پذیرش
شما قبل از هرچیزی، باید از یک دانشگاه یا مرکز علمی معتبر در کانادا پذیرش گرفته باشید تا نامهٔ پذیرش به همراه سایر مدارکتان به دولت کانادا ارسال شود.
برای تحصیل در مدارس کانادا داشتن حداقل ۴ سال سن، ارائه مدارک تحصیلی و توصیهنامه در صورت وجود از شرایط اولیهٔ اخذ پذیرش تحصیلی است. برای تحصیل در مقطع کالج تنها کافی است دیپلم خود را با معدلی قابل قبول ارائه کنید. معدل دیپلم برای پذیرش در مقطع لیسانس هم الزامی است و معدل شما در این حالت نباید کمتر از ۱۴ باشد. برای اخذ پذیرش در دورهٔ کارشناسی ارشد یا فوق لیسانس، معدل دوره کارشناسی شما باید بالای ۱۴ باشد. برای دریافت پذیرش تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد، ارائه توصیهنامه تحصیلی یا (Recommendation letter) از یک یا چند استاد دانشگاه دوره کارشناسیتان مورد نیاز است. برای اخذ پذیرش تحصیلی در مقطع دکتری نیز نیازمند داشتن مقالهٔ علمی چاپ شده در نشریات معتبر جهان هستید.
مدرک زبان
داشتن مدرک زبان معتبر، یکی دیگر از شرایط اخذ پذیرش است. اگر مدرک زبان ندارید، باید قبل از ورود به دانشگاه موردنظرتان، حدودا دوترم آموزش زبان بگذرانید که با توجه به هزینهٔ آن، توصیه میکنیم قبل از اقدام برای مهاجرت، به یادگیری زبان و گرفتن مدرکتان، اقدام کنید. متقاضیان پذیرش تحصیلی در مقاطع مختلف باید نمرات زیر را کسب کنند:
- کارشناسی: حداقل نمره ۶ در آزمون آیلتس
- کارشناسی ارشد: حداقل نمره ۶٫۵ در آزمون آیلتس
- دکترا: حداقل نمره ۷ در آزمون آیلتس
دانشگاههای مختلف ممکن است نمرات کمتر یا بیشتری را درخواست کنند.
اثبات توانایی مالی
دانش آموز یا دانشجو باید مدارک مرتبط با تمکن مالی خود را جهت اخذ ویزای تحصیلی ارائه کند. مدرک تمکن مالی شما باید توانایی مالی شما را در پرداخت هزینه های تحصیل و زندگی در کانادا نشان میدهد.
طبق اعلام دولت کانادا، شما برای گرفتن اقامت، نیاز به اثبات توانایی تأمین در حدود ده هزار دلار در سال برای یک نفر دارید. اگر با خانوادهٔ خود اقدام به اخذ ویزا کردهاید، ۴ هزار دلار برای اولین نفر، و از نفر دوم به بعد، به ۳ هزار دلار، نیاز خواهید داشت.
درکنار شرایط اختصاصی دریافت ویزای تحصیلی، شرایط عمومی دریافت ویزا مانند سلامت جسمی و روانی، عدم داشتن سابقه کیفری و… را هم باید درنظر داشتهباشید.
داشتن پذیرش از دانشگاههای تراز اول کانادا، کمک زیادی به موفقیت شما در کسب اقامت تحصیلی خواهد کرد و هرچه سوابق تحصیلی بهتری داشتهباشید، شانس شما در اخذ پذیرش از دانشگاههای برتر این کشور بیشتر میشود.
اخذ پذیرش در مقاطع فوقلیسانس و دکتری راحتتر از سایر مقاطع تحصیلی در این کشور است و ارائه هرگونه مدرک مبنی بر اینکه پس از اتمام دوره تحصیل، کانادا را ترک خواهید کرد، به موفقیت پذیرش ویزای تحصیلی شما کمک زیادی خواهد کرد.
البته به این نکته توجه کنید که قوانین مهاجرتی پیچیده بوده و مدام در حال تغییرند و برای اطلاع دقیق از آنها باید با وکلای متخصص مهاجرت مشورت کنید.
باورهای غلط در مورد شرایط تحصیل در کانادا
با افزایش تمایل افراد برای تحصیل در خارج از ایران و به خصوص در کشور کانادا متاسفانه به شکلی روزافزون شاهد ترویج اطلاعات غلط در زمینه تحصیل و زندگی در کانادا توسط موسسات مختلف هستیم:
باور غلط شماره ۱: شما نیازی به مدرک زبان ندارید!
همه افراد بالای ۱۸ سال برای اخذ پذیرش از مدارس، کالجها و دانشگاههای کانادا باید مدرک زبان ( آیلتس، تافل، PTE و …) داشته باشند. برخی از مراکز آموزشی در صورت عدم ارائه مدرک زبان، دورههای آموزش زبان را به متقاضیان پیشنهاد میکنند. برخی از موسسات با عنوان این موضوع که امکان اخذ پذیرش تحصیلی بدون ارائه مدرک زبان وجود دارد موجب گمراهی متقاضیان می گردند.
تعداد بسیار کمی از کالجها و دانشگاهها وجود دارند که پذیرش بدون نمره زبان را مشروط به گذراندن دورههای زبان پیش از شروع دوره تحصیلی به دانشجویان پیشنهاد میدهند. اما به خاطر داشته باشید اگرچه امکان اخذ پذیرش بدون مدرک زبان در موارد محدودی وجود دارد، اما دانشجویان در مرحله اخذ ویزا که مهمترین بخش پروسه مهاجرت تحصیلی به شمار میرود با مشکل روبهرو خواهند شد. در صورت عدم ارائه مدرک زبان معتبر، امکان رد شدن ویزای تحصیلی شما بسیار بالا خواهد بود.
باور غلط شماره ۲: شانس اخذ اقامت در دورههای کالج نسبت به دانشگاه بیشتر است!
بد نیست بدانید دورههای کالج شانس اخذ اقامت دائم متقاضیان را نسب به دورههای دیگر بالاتر نمیبرند. متاسفانه به علت وجود اطلاعات غلط افراد دورههای کالج را نسبت به دانشگاه ترجیح داده در حالیکه ریسک رد شدن ویزا در دورههای کالج بیش از سایر دورهها است.
همچنین برخلاف تصور عموم، معمولاً تفاوت چندانی میان شهریه دورههای کالج و دورههای دانشگاهی وجود ندارد.
باور غلط شماره ۳: امکان تحصیل رایگان برای همگان وجود دارد!
در کانادا امکان تحصیل رایگان برای دانشجویان بین المللی وجود ندارد. دانشجویان بین المللی تنها در صورتی که از سوابق تحصیلی خوب و نمره زبان بالا برخوردار باشند، امکان دریافت بورسیه تحصیلی کانادا را خواهند داشت.
دانشگاههای کانادا معمولا در مقاطع لیسانس و فوق لیسانس به دانشجویان بین المللی کمک هزینه تحصیلی و بورس تعلق نمیدهد، اما در دوره دکترا این امکان وجود دارد. کمک های مالی براساس شایستگی علمی دانشجو به او تعلق خواهد گرفت.
متاسفانه برخی موسسات تا مرحله پذیرش تحصیلی متقاضیان را همراهی میکنند. این در حالی است که سالانه بسیاری از افرادی که موفق به اخذ پذیرش از یکی از کالجها یا دانشگاههای کانادا شدهاند، در مرحله اخذ ویزا ناکام ماندهاند.
هزینه تحصیل در کانادا
کانادا، بین کشورهای توسعهیافته و ترازاول دنیا، کشور نسبتا ارزانی بهحساب میآید. مخارج جاری زندگی در این کشور، به میزان قابل ملاحظهای پایینتر از استرالیا، انگلستان و ایالات متحده آمریکاست.
هزینهٔ تحصیل در مدارس کانادا بسته به نوع مدرسه متفاوت است. شهریهٔ مدارس دولتی بین ۱۰ تا ۱۵ هزار دلار در سال و شهریه مدارس خصوصی کانادا بسته به نوع مدرسه ممکن است تا دو الی سه برابر مدارس دولتی باشد. مدارس شبانه روزی هم از نوع مدارس خصوصی هستند که با توجه به هزینهٔ زندگی و اقامت دانشآموزان شهریهٔ بیشتری دریافت میکنند و شهریهٔ کل آنها تا ۳۰ هزار دلار در سال میرسد.
شهریه دانشگاه با توجه به نوع دانشگاه،رشته و مقطع مورد نظر از ۱۲ هزار تا ۳۰ هزار دلار در سال متغیر است.
مهمترین هزینه پس از شهریه هزینه اقامت و مسکن شماست. بهطور متوسط، هزینهٔ خرید مسکن در کانادا، ۹ برابر میانگین دستمزد سالیانه افراد است و این هزینه، از استانی به استان دیگر متفاوت است. مثلا اونتاریو (۱۰ برابر) و ونکوور (۱۴ برابر)، بالاترین قیمت مسکن را به خود اختصاص دادهاند؛ در صورتیکه در استان نیوبرانزویک، قیمت مسکن، چیزی در حدود ۴ برابر میانگین دستمزد سالیانه است.
برای اجاره خانه در کانادا، باید ماهیانه، مبلغی در حدود ۸۰۰ تا ۲۸۰۰ دلار در نظر بگیرید. این مبلغ، با توجه به نوع خانه، متراژ، امکانات، موقعیت مکانی و استان مورد نظر، متفاوت است. بسیاری از دانشجویان، سکونت در خوابگاه را به اجاره کردن خانه ترجیح میدهند تا بتوانند در هزینههای جاری، صرفهجویی کنند. متوسط هزینهٔ اقامت در خوابگاه دانشجویی، بین ۲۵۰ تا ۷۰۰ دلار در ماه است.
بهجز هزینهٔ اقامت، هزینههای جاری مانند خوراک، پوشاک و تفریحات، قابل مدیریت و کنترل است. شما میتوانید با خرید از حراجیهای سالیانه و فصلی، بسیاری از لوازم مورد نیازتان را با تخفیفهای مناسب خریداری کنید و بخش زیادی از هزینههای زندگی خود را مدیریت کنید. اما همانطور که قبلا هم اشاره شد، دولت کانادا از شما انتظار دارد که بتوانید بهطور متوسط، برای یک سال، حدودا ۱۰ هزار دلار هزینه کنید. هزینهٔ زندگی متوسط در کانادا بدون اجارهٔ مسکن، ماهیانه از ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ دلار خواهد بود که بخش بزرگی از آن به مدیریت اقتصادی شما بستگی دارد. نکتهٔ مهم این که اگر قرار است خانهای را برای سکونت اجاره کنید، مالیاتی بر آن نخواهید پرداخت.
دانشگاه های کانادا
کانادا از نظر تحصیلات تکمیلی و دانشگاهی، جایگاه خوبی دارد. در حال حاضر بر اساس رتبهبندی مؤسسهٔ QS ، ۲۶ دانشگاه این کشور در فهرست بهترین دانشگاههای دنیا قرار دارند و سهم کانادا از ۵۰ دانشگاه برتر دنیا، سه دانشگاه است. سه دانشگاه برتر کانادا، به ترتیب، دانشگاه مکگیل، تورنتو و بریتیش کلمبیا هستند.
در کانادا یک سیستم رتبهبندی برای برترین دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی وجود دارد که به U15 مشهور است. ۱۵ دانشگاه و مرکز تحقیقاتی این کشور که بیشترین نقش را در پیشبرد تحقیقات و پژوهشها دارند طبق این رتبه بندی، به ترتیب زیر هستند:
دانشگاه مک گیل
این دانشگاه در شهر مونترآل واقع شده است و حدودا ۴۰ هزار دانشجو دارد. مکگیل، هرسال بهعنوان یکی از بهترینهای دانشگاههای کانادا انتخاب میشود و فارغالتحصیلان این دانشگاه، بیشترین جوایز نوبل را کسب کردهاند.
دانشگاه تورنتو
دانشگاه تورنتو یکی از بزرگترین و بهترین دانشگاههای این کشور است. ارتباط تنگاتنگ این دانشگاه با اقتصاد کانادا، باعث شده است تا دانشگاه تورنتو، رکورددار اشتغال فارغالتحصیلان باشد. این دانشگاه در بین ۳۰ دانشگاه برتر دنیا هم قرار دارد.
دانشگاه بریتیش کلمبیا
دانشگاه بریتیش کلمبیا، یکی از ۵۰ دانشگاه برتر دنیاست که ۶۵ هزار دانشجو دارد. کمپ های این دانشگاه در شهرهای ونکوور و کلونا قرار دارد.
دانشگاه آلبرتا
این دانشگاه رتبهٔ ۷۸ جهان از نظر سطح علمی را به خود اختصاص داده است. این دانشگاه پنجمین دانشگاه کاناداست که در شهر ادمونتون ایالت آلبرتا واقع شده و پذیرای بیش از ۴۰۰۰۰ دانشجو در رشته های مختلف است.
دانشگاه کوئین
این دانشگاه جایگاه ۱۳۲ را در میان مراکز علمی جهان دارد. دانشگاه کویین که در شهر کینگستون ایالت اونتاریو قرار دارد در سال ۱۸۴۱ تاسیس شده و یکی از بهترین دانشگاههای پیشرو در زمینه تحقیقات در کانادا به شمار میرود.
دانشگاه مونترال
رتبهٔ این دانشگاه در میان دانشگاههای برتر جهان ۱۳۶ است. دانشگاه مونترال در شهر مونترال کبک با ارائه بیش از ۶۰۰برنامه آموزشی متنوع شرایط بسیار مناسبی را برای دانشجویان فراهم آورده است.